Στόχος, η μείωση της ψαλίδας των τιμών ανάμεσα στον παραγωγό και τον τελικό καταναλωτή. Πρόκειται για σχέδιο που εφαρμόζεται με επιτυχία σε Ολλανδία, Γαλλία και ΗΠΑ, θυμίζει σε πολλά το κίνημα της πατάτας και θα τρέξει με τη συνεισφορά των δήμων ενώ εξετάζεται να ξεκινήσει πιλοτικά από τέσσερις νομούς, Ημαθία, Πέλλα, Ηλεία και Ηράκλειο.
Τα κριτήρια επιλογής των τεσσάρων αυτών νομών για το σχέδιο που προωθεί ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθανάσιος Τσαυτάρης είναι ότι βρίσκονται κοντά σε αστικά κέντρα (επομένως τα μεταφορικά είναι μικρά), διαθέτουν δυναμικές ομάδες παραγωγών με ποιοτικά προϊόντα, και υπάρχει μεγάλη διαθεσιμότητα χώρων για να φιλοξενήσουν τις πρώτες εγκαταστάσεις (π.χ. εκτάσεις όπου θα τοποθετηθούν πάγκοι κ.λπ.).
Ποια είναι όμως η διαφορά των Farmers’ Μarkets (ή «ανοιχτές αγορές γεωργών») από τις λαϊκές αγορές; Σήμερα στις λαϊκές, εκτός από παραγωγούς, δραστηριοποιούνται και έμποροι. Αντίθετα στις Farmers’ Markets θα μπορούν να δραστηριοποιούνται και ολόκληροι συνεταιρισμοί ή ομάδες παραγωγών, όχι όμως και έμποροι. Επίσης, στόχος είναι οι αγορές αυτές να έχουν τέτοια οργάνωση και υποδομή ώστε το όποιο κόστος λειτουργίας να είναι ελάχιστο.
Ρόλο αναλαμβάνουν και οι δήμοι όπως και οι περιφέρειες που θα διαθέσουν εκτάσεις, και εν συνεχεία θα αναλάβουν να επεκτείνουν το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα των τεσσάρων νομών για να τρέξουν παρόμοια σχέδια.
Πώς λειτουργούν;
Στις Farmers’ Markets των ΗΠΑ, λέει ο κ. Τσαυτάρης, κάθε παραγωγός και κτηνοτρόφος έχει τη δυνατότητα μια συγκεκριμένη ημέρα της εβδομάδας (π.χ. Σάββατο) να διαθέσει τα προϊόντα του στους καταναλωτές, κατευθείαν χωρίς μεσάζοντες. Σε πολλές μάλιστα τέτοιες αγορές, εκτός από νωπά φρούτα και κηπευτικά, οι παραγωγοί πωλούν ακόμη και φαγητά ή ποτά που έχουν παρασκευάσει από τα προϊόντα τους. Λειτουργούν σε επίπεδο δήμων ή κοινότητας, και σε αυτές μπορεί κάποιος να προμηθευτεί ακόμη και βιολογικά οπωροκηπευτικά ή και γαλακτοκομικά από πιστοποιημένους παραγωγούς. Το μοντέλο των Farmers’ Markets μπορεί να περιλαμβάνει από μερικούς μόνο πάγκους μέχρι ολόκληρα οικοδομικά μπλοκ. Οφελος φυσικά έχουν και οι ίδιοι οι παραγωγοί.
Η εμπειρία στις χώρες όπου εφαρμόζεται ο θεσμός δείχνει ότι απολαμβάνουν τιμές πολύ καλύτερες από τις περιπτώσεις εκείνες όπου πωλούν μέσω μεσαζόντων. Στοιχεία για τις ΗΠΑ δείχνουν ότι οι Farmer Markets από 1.755 σε αριθμό το 1994 έφτασαν τις 5.274 το 2009.
Στη Νέα Υόρκη βρίσκονται σε λειτουργία πάνω από 107 και περισσότερες από 90 στο Λος Αντζελες. Μεγάλη ανάπτυξη παρουσιάζει ο θεσμός και στην Ευρώπη, ειδικά σε Ολλανδία, Βρετανία και Γαλλία.Στην Ελλάδα, το νέο αυτό μέτρο απαιτεί νομοθετική ρύθμιση και η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης εκτιμά ότι μέχρι το τέλος του έτους θα είναι σε θέση να θέσει σε λειτουργία τις πρώτες Farmers’ Markets. Θα πρόκειται στην ουσία για τη θεσμοθέτηση ενός σχεδίου με τον ίδιο στόχο που είχε το κίνημα της πατάτας.
Από το Agrofasma