•Η θέση που θα εγκαταστήσουμε τον λαχανόκηπο μας: πρέπει να προφυλάσσεται από ισχυρούς ανέμους και να λούζεται πολλές ώρες την ημέρα από το φως του ηλίου.
•Το χώμα πρέπει να είναι γόνιμο και να στραγγίζει καλά. Ακόμα όμως και αν πρόκειται για αργιλόχωμα, μπορούμε πάντα να το βελτιώσουμε, προσθέτοντας φυλλόχωμα και κοπριά ή κομπόστ.
•Το πότισμα θέλει λίγη προσοχή, καθώς δεν έχουν όλα τα λαχανικά τις ίδιες απαιτήσεις σε νερό.
•Οι σπόροι είναι ένα σημαντικό θέμα. Στο φυτώριο απ’ όπου θα προμηθευτούμε τους σπόρους ή τα έτοιμα φυτά, μπορούμε να μάθουμε ποιες από τις αγαπημένες μας τροφές μπορούν να ευδοκιμήσουν στην περιοχή που μένουμε. Αξίζει τον κόπο να ψάξουμε για σπόρους από ντόπιες ποικιλίες ή να αγοράσουμε σπόρους βιολογικής γεωργίας από τα ειδικά μαγαζιά, ώστε να αποφύγουμε τα υβρίδια. Φυτεύουμε τους σπόρους σε γλαστράκια τύρφης ή σε σπορείο την κατάλληλη εποχή και σύμφωνα με τις οδηγίες που αναγράφονται στο φακελάκι τους. Φροντίζουμε ώστε το χώμα τους να είναι πάντοτε νοτισμένο – όταν πια βλαστήσουν, ένα πότισμα την ημέρα είναι συνήθως αρκετό.
•Οι ποσότητες που χρειαζόμαστε πρέπει να υπολογιστούν από την αρχή. Για παράδειγμα, μία τετραμελής οικογένεια δεν χρειάζεται πάνω από δώδεκα ντοματιές και δέκα αγγουριές για να καλύψει τις καλοκαιρινές ανάγκες της σε αυτά τα λαχανικά. Πάντως, πρέπει πάντα να φυτεύουμε μιάμιση φορά παραπάνω σπόρο απ’ όσο υπολογίσαμε, για να αντισταθμίσουμε τις πιθανές απώλειες που θα προκύψουν.
•Η μεταφύτευση των φυτών σε ζαρντινιέρες, γλάστρες ή στο χώμα του κήπου, εξαρτάται κυρίως από τις διαστάσεις που τελικά θα λάβουν οι ποικιλίες μας. Εκεί που προμηθευτήκαμε τους σπόρους ή τα νεαρά φυτά θα ξέρουν να μας συμβουλέψουν σχετικά.
•Η συγκαλλιέργεια βασίζεται στις προτιμήσεις που εμφανίζουν τα διάφορα φυτά όσον αφορά τα γειτονικά τους. Οι ντοματιές, για παράδειγμα, ευνοούνται όταν γειτνιάζουν με τα καρότα και το σέλινο, αλλά δεν αντέχουν την παρέα της πατάτας. Η αγγουριά πάλι, «τρελαίνεται» για την μπιζελιά και το κρεμμύδι, αλλά δεν αναπτύσσεται καλά κοντά στα ραπανάκια.
•Η λίπανση δεν είναι δύσκολη, γιατί οι ανάγκες των περισσότερων φυτών σε τροφή είναι γνωστές και στην αγορά κυκλοφορούν πλέον πολλά και αξιόπιστα λιπάσματα, εκτός από τη δοκιμασμένη συνταγή της χωνεμένης κοπριάς.
•Οι εχθροί των φυτών μας μπορούν να καταπολεμηθούν με φυσικό και αβλαβή τρόπο: Ξυπνάμε μια-δυο πολύ νωρίς ή βγαίνουμε τη νύχτα μ’ ένα φακό και μαζεύουμε με τα χέρια τα αδηφάγα σαλιγκάρια. Παρασκευάζουμε ζωμούς από βότανα σαν την αψιθιά ή την τσουκνίδα, για να διατηρήσουμε σε χαμηλά επίπεδα την προσβολή από τη μελίγκρα, τα ακάρεα και τον τετράνυχο.
Συμβουλές
Το κλάδεμα και την προστασία του σπιθαμιαίου «αγροκτήματός» μας από τους χειμωνιάτικους παγετούς, δε θα δυσκολευτούμε επίσης καθόλου να τα μάθουμε. Αφού ξαφνιάσουμε τους οικείους και τους γνωστούς μας με τις πρώτες μεγάλες επιτυχίες μας, θα αποφασίσουμε ότι είναι μάλλον καιρός να μετατρέψουμε σε λίπασμα όλες τις οργανικές ουσίες που προέρχονται από τον κήπο και την κουζίνα μας, και με το μείγμα που προκύπτει (κομπόστ) να χαρίσουμε στο χώμα υγεία και στα φυτά μας δύναμη.
Ίσως επίσης να εξοικονομήσουμε τα χρήματα και τα ελάχιστα τετραγωνικά που χρειάζονται, για να εγκαταστήσουμε και ένα από τα μικρά οικιακά θερμοκήπια που κυκλοφορούν πλέον στην ελληνική αγορά, ώστε να παράγουμε λαχανικά αλλά ακόμη και εξωτικά φρούτα, ολόκληρο σχεδόν το χρόνο.
Δεν είναι δύσκολο, πάλι, από την αρχή κιόλας να χτίσουμε με τούβλα ένα υπερυψωμένο παρτέρι για να κάνουμε όλες τις εργασίες στο ύψος των χεριών μας και να μην χρειάζεται να μένουμε για πολλή ώρα σκυφτοί, ιδιαίτερα αν δεν πρέπει να επιβαρύνουμε την μέση μας. Μπορεί πάλι, αργότερα, να αποφασίσουμε να επεκτείνουμε τις δραστηριότητες μας και στο χώρο της «κτηνοτροφίας». Οι κότες (χωρίς κόκορα καλύτερα, γιατί μπορεί να ενοχλούνται οι περίοικοι) θεωρούνται από τα πιο εύκολα στην εκτροφή τους οικιακά ζώα.
Λάβετε υπόψη το οικονομικό κόστος
Θα πρέπει να έχουμε πάντα υπόψη μας ότι αν δε διαθέτουμε γλάστρες, χώμα, λίπασμα, κ.λπ., θα πρέπει να τα προμηθευτούμε πριν ξεκινήσουμε. Δεν αναφέρω τους σπόρους γιατί αυτοί έχουν πολύ μικρό κόστος. Η προμήθεια των παραπάνω μεταφράζεται σε κόστος. Πείτε το επένδυση αν θέλετε. Πόσα χρήματα μπορούμε να διαθέσουμε; Πόσα χρήματα μπορούμε να διαθέσουμε χωρίς να μας λείψουν από τον οικογενειακό προϋπολογισμό; Τόσο μεγάλος πρέπει να είναι ο κήπος μας στην αρχή. Αν όλα πάνε καλά και μείνουμε ικανοποιημένοι, τότε τις επόμενες χρονιές μπορούμε να επενδύσουμε περισσότερα και να μεγαλώσουμε τον κήπο μας.
Πλεονεκτήματα λαχανόκηπων σε πολυκατοικίες
•Παράγουμε τα δικά μας λαχανικά και ξέρουμε τι τρώμε.
•Απολαμβάνουμε τη φυσική γεύση των λαχανικών.
•Αποκτάμε ένα ανταποδοτικό χόμπι.
•Βελτιώνουμε την κοινωνικότητά μας.
•Ομορφαίνουμε το μπαλκόνι ή την ταράτσα μας.
•Στην ταράτσα, τα φυτά δημιουργούν φυσική θερμομόνωση.
•Επιπλέον φυτά στις πόλεις βελτιώνουν την ποιότητα του αέρα.
Μειονεκτήματα λαχανόκηπων σε πολυκατοικίες
•Τα παραγόμενα λαχανικά μπορεί να κοστίζουν τελικά, περισσότερο από αυτά του εμπορίου.
•Απαιτούν δέσμευση από τη μεριά σας. Είναι ζωντανοί οργανισμοί.
Το συμπέρασμα
Δε θα δυσκολευτούμε τελικά να βρούμε τη λύση σε ότι κι αν αντιμετωπίσουμε, με μόνους βοηθούς μας την εμπειρία που με τον καιρό θα αποκτήσουμε και την δημιουργική μας φαντασία. Ίσως χρειαστεί μόνο να πάρουμε ένα χεράκι βοήθειας από τα μέλη της οικογένειάς μας ή κάποιους φίλους με τους οποίους μοιραζόμαστε το ίδιο πάθος για ότι τρέφει τη ζωή…